Op de agenda van deze Commissie Economisch Domein (CIE ED) geen voorstellen, maar wel een aantal updates en presentaties. Corry, Doeke en Brigitte zijn namens de PGP aanwezig om de informatie met een kritisch oor te beluisteren en bij te dragen aan het inhoudelijke debat over een aantal belangrijke onderwerpen zoals de Visie Vrijetijdseconomie (Visie VTE).
– Actielijst.
We komen al vlot bij punt 4 van de agenda aan: de actielijst. Wethouder Rouwette geeft een update over toeristisch woonverhuur. Aanleiding is de vraag of particulieren die hun woning verhuren aan toeristen (bv via websites als AIRBNB) dit zouden moeten registreren bij de Gemeente. Op die manier is er niet alleen een beter inzicht in de recreatieve sector, maar kan er ook toeristenbelasting geheven worden. Als de gemeente dit wil, dan is een huisvestingsverordening noodzakelijk.
Er is inmiddels een onderzoek uitgevoerd en het conceptrapport is beschikbaar. De wethouder deelt enkele bevindingen. Volgens het onderzoek zijn er op dit moment ca. 140 woningen in Valkenburg die verhuurd worden. Dit zijn panden met een woonbestemming. Het gaat dus niet om panden met een horecabestemming. Deze woningen zijn met name gelegen in Valkenburg Centrum en Schin op Geul. De vraag is of de gemeente van mening is dat dit voldoende aanleiding geeft om een huisvestingsverordening te maken. De Gemeente gaat zich over dit vraagstuk buigen en wij worden hiervan op de hoogte gehouden. Het tweede punt gaat over het Subsidieplafond voor muziekonderwijs. In overleg met betrokkenen wordt gekeken naar een andere, meer passende, verdeling van middelen. Dit gaat in overleg en er wordt ook gekeken naar samenwerkingen die mogelijk zijn.
– Kunst en cultuuractiviteiten voor kinderen: toelichting door de heer Willem
Vermeer (Kunst- en Cultuurraad).
Hier kunnen we alleen maar positief en enthousiast over zijn. Toen na de begrotingsbehandeling bleek dat er budget voor activiteiten beschikbaar was, is de Kunst- en Cultuurraad direct gaan brainstormen over mogelijkheden. Het plan is om komende zomer (21-25 augustus) een week te organiseren waarbij 50 tot 75 kinderen een week lang ondergedompeld worden in kunst & cultuur. 25 van de deelnemende kinderen worden geselecteerd via Stichting Leergeld. Dit jaar wordt het voor het eerst georganiseerd en is er gekozen voor de leeftijdscategorie 8-12 jaar. Voor in de toekomst is de intentie om dit te organiseren voor kinderen van 4-18 jaar. De locatie is de ASP-boerderij in Oud Valkenburg. Een prachtige locatie grenzend aan de natuur. Natuur is dan ook het centrale thema van deze week. Uiteraard zijn we daar als PGP verheugd over.
Er is binnen het programma veel vrijheid voor eigen inbreng van de kinderen, maar tegelijkertijd wordt de activiteit goed begeleid door 6 kunstenaars die ook didactisch onderlegd zijn. De kinderen worden op de eerste dag met een bus uit de eigen kern opgehaald. In de bus is Rik Prinsen aanwezig die de kinderen verkleed als ‘takkenman’ gaat enthousiasmeren. Eenmaal aangekomen in de boerderij kan gekozen worden uit verschillende disciplines waarin de kinderen zich die week verder kunnen ontwikkelen met de hulp en begeleiding van de kunstenaars. Denk aan muziek, theater, audiovisuele kunst en dans. Samenbrengen en verbinden zijn belangrijke uitgangspunten. Er wordt samen gekookt en gegeten. Ook is er aandacht en tijd om samen te bewegen. Kortom, een mooi initiatief dat wij steunen. De commissie heeft enkele suggesties meegegeven t.b.v. de werving van kinderen.
– Toelichting stand van zaken Visie Vrijetijdseconomie (Visie VTE) door mevrouw Elke Polstra (projectleider Fysiek en Economie).
Mevrouw Polstra begint de presentatie met een korte terugblik op het proces en vervolgens geeft zij een update van de huidige stand van zaken. Ze geeft aan dat ze halverwege het draagkrachtonderzoek zijn. De economische analyses zijn goed onderweg en er wordt nog steeds data verzameld. Er staan expertsessies gepland over verschillende deelonderwerpen. Er wordt nog onderzoek gedaan naar andere beleidsvelden en relevante beleidsstukken worden geanalyseerd. Het onderzoek naar toeristische woningverhuur maakt ook nog deel uit van het proces en wordt in de totaalvisie meegenomen. Ook wordt referentieonderzoek gedaan. Kortom, er wordt veel data verzameld.
Op 2 oktober is de themasessie geagendeerd met de raad/commissie. Op de vraag van de PGP of dit een presentatie wordt of dat dit ook bedoeld is als onderdeel van het participatieproces, geeft mevrouw Polstra aan dat het zeker ook bedoeld is om informatie bij de Raad/commissie op te halen. Geen eenrichtingsverkeer dus. We zijn benieuwd. Ze vertelde dat er intern overleg is geweest of de sessie met de commissie het beste gepland kon worden aan het begin of juist tegen het einde van het participatieproces. Er is voor het laatste gekozen. Wat de PGP betreft had het zeker eerder gemogen. Gezien de magere agenda van de commissie tot op heden had dat prima gepast in de planning. Een sessie aan het begin van het proces én tegen het einde had ook tot de mogelijkheden behoord.
Een eerste concept van de Visie VTE zou eind dit jaar beschikbaar moeten zijn. Helaas is de planning uitgelopen vanwege capaciteitsproblemen. Hiervoor hebben we begrip, echter wij maken wel gebruik van de gelegenheid om onze zorgen te uiten. Een van de belangrijkste redenen om te komen tot een lokale Visie VTE is om de balans tussen leefbaarheid en toerisme te waarborgen. Vandaar dat er binnen project Valkenvlucht ook veel aandacht uitgaat naar het draagkrachtonderzoek van verschillende locaties, wijken en kernen.
Tijdens de vergadering benadrukken wij dat het belangrijk is om ervoor te waken dat nieuwe projecten met mogelijke grote impact op de leefbaarheid van gebieden goedgekeurd worden, terwijl het eigenlijk al op basis van de opgehaalde gegevens duidelijk is dat er geen draagkracht is op die locatie. Een voorbeeld hiervan zouden de nieuwe plannen voor de voormalige discotheek Ahoy kunnen zijn. Hierover heeft mevrouw Walschot namens de omwonenden van de voormalige discotheek tijdens de CIE FD op 30-05-2023 haar zorgen geuit. Projecten als dit worden pas aan de Raad voorgelegd als er een bestemmingswijziging nodig is. Echter, dan is er al een lang voortraject geweest. De wethouder geeft aan dat dit een dilemma vormt. Enerzijds zijn er termijnen vastgesteld binnen een vergunningstraject waar de gemeente zich aan moet houden. Anderzijds snapt hij de zorg dat er zich projecten binnen de vrijetijdseconomie van Valkenburg ontwikkelen, die mogelijk haaks op de nog goed te keuren Visie VTE staan. Voor de PGP des te meer reden om de komende tijd vinger aan de pols te houden!
– Toelichting stand van zaken ondernemersdesk door mevrouw Natascha Rouette (tijdelijk medewerker afdeling Fysieke en Economische Ontwikkeling).
In de CIE ED vergadering van november 2022 hebben wij vragen gesteld over een onderzoek naar de optimalisering van het contact tussen de gemeente en ondernemers. Dit onderzoek werd in een nieuwsbrief van de BIZ aangekondigd.
De wethouder gaf destijds aan dat het niet zozeer ging om een onderzoek, maar om een pilot met een zogenaamd bedrijvencontactpunt. Hij zegde toe dat het als bespreekpunt terug zou komen in deze commissie en dat was tijdens deze vergadering het geval. Het bedrijvencontactpunt is dit jaar gestart als pilot onder de noemer Ondernemersdesk. Mevrouw Rouette die deel uitmaakt van deze desk geeft een update van de ontwikkelingen.
Opvallend is dat enkele commissieleden die ook ondernemer zijn, niets van dit initiatief afweten. Dat is ook opmerkelijk omdat het eerder in de commissie besproken is en omdat de ondernemersdesk veel middelen heeft gebruikt om te communiceren (o.a. Mazjerang, Ondernemers nieuwsbrief vanuit gemeente en BIZ-nieuwsbrief). Dhr. Hardy geeft aan dat hij als ondernemer uit Berg en Terblijt geen weet heeft van deze desk en biedt aan de emailadressen van de groep ondernemers uit zijn kern met de ondernemersdesk te delen. Bekendheid ondernemers lijkt dus nog een aandachtspunt, al geeft de Desk aan dat veel ondernemers hen al goed weten te vinden.
– Toelichting stand van zaken evenementen 2023, inclusief kerstmarkt Gemeentegrot en Kerststad Valkenburg door de heer John Wauben (adviseur evenementen en citymarketing).
Dhr. Wauben geeft een informatieve presentatie over evenementen uit 2022 met veel cijfers over bezoekersaantallen en opbrengsten. Ook geeft hij aan welke evenementen dit jaar op de agenda staan. Een positief betoog. Dhr. Wauben is duidelijk pleitbezorger van evenementen en dat doet hij vol overgave, echter de hoeveelheid informatie in de presentatie maakt het voornamelijk eenrichtingsverkeer.
Er komt weinig input van fracties. Corry vraagt namens de PGP of er in de toekomst ook weer een evenement zoals Living statues zal worden georganiseerd. Daarvan wordt aangegeven dat er gewerkt wordt aan een soortgelijk evenement dat ook interessant is voor de bewoners van Valkenburg zelf en een paar maanden zal duren. Dat maakt ons natuurlijk nieuwsgierig, maar meer dan een tipje van de sluier wordt er niet opgelicht. Het Living statues evenement zoals we dat kennen uit het verleden komt niet meer terug vanwege de kosten die inmiddels opgelopen zijn tot ca. €70.000,-.
Verder wordt door dhr. Wauben aangegeven dat na deze editie van Kerststad Valkenburg opnieuw gekeken moet worden naar de organisatie van dit voor Valkenburg belangrijke evenement. Mogelijk wordt dit een nieuwe aanbesteding. Dhr. Wauben benadrukt het belang van de kerstmarkten in de grotten. Een groot percentage van de bezoekers komt specifiek naar Valkenburg voor de kerstmarkten in de grotten en bezoekt vervolgens ook de andere attracties van Kerststad Valkenburg, maar zonder de ondergrondse markten zouden zij niet zijn gekomen. Dat zijn dus de trekkers en die moeten behouden blijven aldus dhr. Wauben. Het budget voor de evenementen in 2023 lijkt passend, al wordt opgemerkt dat het budget voor Citymarketing laag is. Maar een duidelijk verzoek aan de Raad/Commissie is er niet.
Opmerkelijk is dat de brief van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) afdeling Valkenburg d.d. 20 april 2023 met als onderwerp: “Kerststad Valkenburg, haalbaar en betaalbaar in de toekomst’ niet bij dit agendapunt wordt betrokken. Dat heeft de PGP wel in het Presidium gevraagd. In deze brief uit de KHN Valkenburg zorgen over de oplopende kosten van evenementen in Valkenburg voor ondernemers. Blijft het organiseren van evenementen door ondernemers op die manier wel haalbaar? Een hele belangrijke vraag, zeker nadat we zojuist in de presentatie hebben kunnen zien hoe belangrijk evenementen zijn in het trekken van bezoekers naar Valkenburg. De brief is niet als bijlage bij dit agendapunt toegevoegd en vandaar dat wij hiernaar vragen. De wethouder geeft een vrij algemeen antwoord over de zorgen van ondernemers en vertelt dat er regelmatig contact is met de ondernemers. Of de zorgen over haalbaarheid en betaalbaarheid van het organiseren van evenementen nu werkelijk zijn weggenomen bij de ondernemers wordt hieruit helaas niet duidelijk.
– Toelichting stand van zaken overige ontwikkelingen door wethouder Kevin Rouwette.
Tijdens de toelichting komt allereerst de agrarische scan aan de orde waarover wij ook een rondvraag hadden ingediend. In de beantwoording van vragen over diversificatie van economische activiteiten (concept verslag gecombineerde commissie Algemene Zaken en Middelen & Economisch Domein Openbare commissievergadering 20 maart 2023) heeft de wethouder aangegeven dat er een agrarische scan wordt uitgevoerd om de vitaliteit van de agrariërs te toetsen. Wij vroegen ons af wanneer de uitkomsten van deze scan verwacht worden. De wethouder geeft aan dat dat rond juni 2024 zal zijn. De agrarische scan is een initiatief van verschillende gemeenten uit het middengebied dat in 2020 is gestart. Op dat moment besloot Valkenburg vanwege gebrek aan capaciteit niet deel te nemen. Echter, vanwege de actualiteit van de huidige problematiek in deze sector/stikstof dossier is er toch capaciteit vrijgemaakt om alsnog deel te nemen. Omdat de gemeente Valkenburg als laatste is aangesloten, zijn we ook als laatste aan de beurt voor de scan.
Ook vertelt de wethouder dat er een bijeenkomst is geweest met pandeigenaren en ondernemers in de Lindenlaan. Er is veel leegstand van winkelpanden en er is nu een dialoog over de mogelijkheden om de bestemming te wijzigen van Retail naar wonen. De wethouder benoemt het als een goede sessie en als vervolg hierop wordt er ook een inwonersbijeenkomst georganiseerd. Mocht er een verzoek tot bestemmingswijziging uitkomen, dan wordt dit uiteraard aan de Raad voorgelegd. Toezeggingen die de wethouder in het gesprek heeft gedaan zijn dat hij contact opneemt met de eigenaar van het voormalige Postkantoor voor het krijgen van zijn/haar visie (i.v.m. afwezigheid tijdens bijeenkomst) en er wordt gevraagd naar mogelijkheden om lege etalages in de Lindenlaan te gebruiken ter promotie van andere zaken.
Verder een korte vermelding dat de kopgroep Toerisme bezig is met een uitvoeringsprogramma van de Visie VTE Zuid-Limburg en een mededeling over de Zuid- Limburgse Stoomtrein Maatschappij. Een deel van het traject dreigt te verdwijnen en de provincie probeert nu tijd te kopen bij ProRail. De wethouder vertelt nog dat verschillende betrokkenen/belanghebbenden m.b.t. het Kuurpark bij elkaar komen en over uitkomsten hiervan wordt de Raad nader geïnformeerd. Ook komt er binnenkort een Raads Informatiebulletin (RIB) over de uitkomst van het project ‘Vitaliseren verblijfsrecreatie’ waarbij 80 bedrijven zijn bezocht door vitaliteit experts.
Dan geeft de wethouder nog aan dat er een project ‘Groeves’ loopt waarbij de centrale vraag is wie verantwoordelijk is voor groeves. Het blijkt dat delen van groeves bij woningen kunnen horen, waardoor de huiseigenaren verantwoordelijkheid dragen. Dit is vaak niet bekend met mogelijke ongewenste gevolgen. Dit is met name een juridisch traject en het zal terugkomen in de kadernota. Tot slot vertelt wethouder Rouwette dat het nog niet gelukt is om contact op te nemen met de eigenaar van het voormalige Hanos pand in Valkenburg om de plannen voor deze locatie te bespreken. Echter, sinds kort hangt er een groot doek van een makelaar met telefoonnummer bij het pand en er zal via de makelaar contact gezocht worden.
– Rondvraag.
Diversificatie van economische activiteiten
Tijdens de twee vorige CIE’s heeft de PGP aandacht gevraagd voor diversificatie van economische activiteiten. De afhankelijkheid van de mono-economie (toerisme) in Valkenburg maakt ons kwetsbaar en vandaar dat dit als belangrijk punt in het coalitieakkoord is opgenomen. Ruim een jaar na de verkiezingen, is er nog steeds geen aandacht voor dit onderwerp. In de (schriftelijke) beantwoording van vragen hierover tijdens de gecombineerde vergadering AZM/ED gaf de wethouder aan dat niet alle onderwerpen uit het akkoord in het eerste jaar kunnen worden opgepakt. De focus zou nu liggen op de Visie VTE. Heel begrijpelijk. Maar omdat de agenda van de Commissie ED tot op heden zeer mager gevuld was en er zelfs commissies werden afgelast vanwege gebrek aan agendapunten, stelden wij in deze vergadering de vraag aan de wethouder of wij binnen de commissie alvast wel mogelijkheden kunnen verkennen en wensen en ideeën van verschillende fracties kunnen inventariseren. Daar is weinig ambtelijke ondersteuning mee gemoeid, maar dan zetten we wel een eerste stap om onze verkiezingsbeloftes waar te maken.
Onze vraag is of de wethouder bereid is om hier met commissie- en raadsleden over te brainstormen? Helaas geen geheel bevredigend antwoord. De wethouder herhaalde zijn opmerking over prioriteiten en gebrek aan capaciteit, maar beaamde wel dat we er als Raad alvast eens over kunnen praten. Echter, hij zag dit niet in de context van de commissie Economisch Domein, maar koppelde dit aan de omgevingsvisie. Dat bevreemdt in die zin dat van alle onderwerpen ‘diversificatie van economische activiteiten’ toch nog wel het meest binnen de reikwijdte van een commissie Economisch Domein zou passen. Uiteraard heeft diversificatie een impact op en verbinding met andere domeinen, maar het is onduidelijk waarom een debat/brainstorm hierover niet in deze commissie gevoerd zou kunnen worden. We blijven ons ervoor inzetten om dit onderwerp steviger op de agenda te krijgen en verder uit te diepen.
Keurmerksticker/ Regionaal Voedselsysteem Zuid Limburg
Als groene partij staat de PGP natuurlijk voor duurzaam ondernemen. Wij hebben de wethouder gevraagd om te onderzoeken of er behoefte is aan een keurmerk/deursticker voor lokale ondernemers die lokale producten gebruiken. Zo kun je als gemeente ook streekproducten promoten. De wethouder heeft in het verleden aangegeven dat hij vanuit de Bedrijfsinvesteringszone (BIZ) had begrepen dat hier geen interesse in was, maar dat er wel budget is vrijgemaakt voor het initiatief ‘Regionaal Voedselsysteem Zuid-Limburg’. Hiermee was dit actiepunt (punt 23) afgehandeld. Met het verlenen van een subsidie alleen ben je er natuurlijk niet. De PGP heeft de wethouder dan ook gevraagd naar de uitvoering van dit initiatief. Er kwamen geen concrete antwoorden. Het werd ook niet duidelijk in hoeverre ondernemers uit Valkenburg die duurzame producten maken of verkopen van dit initiatief profiteren. Voor de PGP voldoende aanleiding om hier in de toekomst dieper op in te gaan. Wordt vervolgd dus.
Leegstand Par’Course
Enige tijd geleden is gesproken over de leegstand (brouwerij en woningen/villa gedeelte) op het Par’Course terrein. Wijckerveste BV is aan de slag gegaan met de verdere invulling van het terrein. Wij vroegen ons af of er inmiddels huurders gevonden en wat de volgende stappen zijn. De wethouder geeft aan dat er bij zijn weten geen nieuwe huurders zijn gevonden en dat er kwartiermakers worden aangesteld. Hier zijn inmiddels twee mensen voor gevonden. De financiering hiervan is nog wel een aandachtspunt en er wordt gekeken naar een constructie waarbij de provincie, Wyckerveste BV, ondernemers en de gemeente gezamenlijk de kosten dragen. Als er nieuws is, dan wordt het in de commissie gemeld.
