Op 23 november 2023 vond de commissievergadering Economisch Domein plaats. Het was de beurt aan raadslid Pat-Jos en burgerlid Brigitte om progressieve input te leveren op de agendapunten.
Het euvel was echter dat er, helaas wederom, zeer weinig punten op de agenda stonden. Van de punten die behandeld werden was de inhoudelijke behandeling ondermaats.
Presentatie evaluatie Ondernemersdesk
De presentatie van de evaluatie van de pilot Ondernemersdesk was erg summier. Het bleef oppervlakkig en werd niet onderbouwd met gegevens. Het was een opsomming van wat de taken van de desk zijn geweest en er werden aandachtspunten benoemd. Wij hadden een onderbouwde evaluatie verwacht waarin vragen zouden worden beantwoord zoals: Hoeveel ondernemers hebben gebruikgemaakt van deze desk? Waar gingen de meeste vragen over? Zijn die vragen naar tevredenheid beantwoord? Hoe gaat de afstemming tussen de desk en het ambtelijk apparaat? Merken de ambtenaren dat de druk minder is op hen door het uitbesteden van het eerste klantcontact aan een externe partij? Maar helaas riep de presentatie alleen de vraag op of er überhaupt een evaluatie heeft plaatsgevonden. Als reactie op alle vragen vertelde de wethouder: “Het college maakt de afweging of de ondernemersdesk gehandhaafd blijft en zo ja, in welke vorm. Aangezien er middelen beschikbaar zijn, komt dit niet meer terug in de raad maar kunnen jullie straks in een raadsinformatiebulletin lezen wat we hebben besloten.” Daar ging Pat-Jos niet mee akkoord.
Pat-Jos:
“We hebben als raad inderdaad middelen vrijgemaakt voor de uitvoering van de ondernemersdesk maar we moeten kunnen beoordelen of hiermee de ondernemers geholpen zijn. Wij moeten dat als raad kunnen controleren.”
De wethouder heeft daarop toegezegd het besluit van het college en de gevraagde aanvullende informatie met de commissie te delen in januari 2024.
Voorstellen
Raadsnota verwerving start 4e etappe in de Tour de France Femmes 2024.
Het raadsvoorstel heeft twee doelen: middelen vrijmaken voor het organiseren van de start van de 4e etappe van de Tour de Femmes 2024 en uitvoering geven aan het project “sportzomer / gezonder bewegen”. Dit maakt het mogelijk dat er in de maanden april tot en met september veel te beleven zal zijn in Valkenburg.
De Amstel Gold Race in april en een Raid Lowlands weekend in mei (mountainbiken en in de grotten navigeren) gevolgd door een Raid Lowlands wedstrijd in september. Wij willen ervoor waken dat de grens van de druk op de natuur en de leefbaarheid in onze gemeente hierbij wordt opgezocht. Vandaar onze vraag:
Hoe gaat de natuur beschermd worden bij deze activiteiten? Hoe wordt de druk op de natuur en de leefbaarheid gemonitord?
Van april tot september is het broedseizoen van veel dieren. Vogels zitten te broeden en jonge zoogdieren zetten hun eerste stappen. Dit is een periode waarin de natuur extra kwetsbaar is, stellen boswachters en natuurorganisaties die dan in heel Nederland oproepen voor “Rust in de kraamkamer van de natuur”. Het organiseren van deze activiteiten heeft ook invloed op de leefbaarheid voor de mens. We weten dat fanatieke wielrenners dagen voor en na het evenement de tour route zullen fietsen met de nodige overlast en zwerfvuil tot gevolg.
De wethouder vertelde dat er voorwaarden worden gesteld aan het verlenen van de vergunning voor de activiteiten. Wij hebben gevraagd om deze voorwaarden in te kunnen zien zodat we zeker kunnen zijn dat deze activiteiten, die voor de economie belangrijk zijn, niet ten koste gaan van de natuur en de leefbaarheid van de inwoners van Valkenburg. Daar hebben we een toezegging op gehad.
Het feit dat er in de nota bij duurzaamheid ‘niet van toepassing’ staat, stelt ons niet bepaald gerust. Bij een grootschalig evenement moet immers ook gekeken worden naar belasting op de leefomgeving en de natuur.
In hoeverre wordt hier invulling aan gegeven? Wordt er bijvoorbeeld nagedacht en afspraken gemaakt over duurzame verpakkingen bij de catering?
Ondanks dat de wethouder een poging waagde tot het beantwoorden van deze vragen, bleef het bij een wollig antwoord. De wethouder gaf aan dat steeds meer partijen duurzaam werkten. Op onze vraag of duurzaamheid meegewogen wordt bij het gunnen van opdrachten kwam een onbevredigend antwoord. Uiteindelijk heeft de wethouder toegezegd om de ambtenaar duurzaamheid hierbij te betrekken.
We weten dat er richtlijnen zijn voor duurzaam inkopen en aanbesteden, maar als Valkenburg straks in de spotlight staat zou het mooi zijn als we niet alleen scoren als wielerstad, maar ook kunnen laten zien dat we graag koploper zijn qua duurzaamheid.
Geen hamerstuk. De voorwaarden die gesteld worden aan de vergunning wegen wij mee in onze besluitvorming. Dit voorstel is om deze reden geen hamerstuk geworden.
Bespreekpunten
Stand van zaken visie Vrijetijdseconomie
Volgens (de al aangepaste) planning zou de Visie VTE eind 2023/begin 2024 aan de Raad worden aangeboden. Op verzoek van de commissie is de bespreking van de Visie een vast punt op de agenda. Zonder dit punt zou de agenda ook nagenoeg leeg geweest zijn. Er werd echter tijdens de update inhoudelijk niets vermeld.
Onze vragen over het inzetten op meer capaciteit op het gebied van Economie & Toerisme werden door de wethouder nog net niet weggehoond, want alle zaken zijn op orde en verdere vertraging ligt niet in de verwachting. Na de vaststelling van de Visie start de uitvoeringsfase. Ook dit zal capaciteit vergen. Wij vroegen de wethouder of hij kon bevestigen dat hiervoor voldoende ondersteuning is? Volgens de wethouder is dit het geval. Hij ziet de uitvoeringsfase met vertrouwen tegemoet en gaf aan dat er, indien nodig, budget gereserveerd is.
Maar hoe kan het, dat als de wethouder tevreden is met zijn huidige bezetting en ondersteuning, er ook vandaag geen gedegen agenda voor deze Commissie is en de onderwerpen die erop staan zo matig behandeld worden? Het afgelopen anderhalf jaar hebben wij vrijwel uitsluitend presentaties gehad over het proces van de Visie VTE. Inhoudelijk is er zeer weinig gedeeld in de commissie. Hoe kan het dat er nog steeds geen serieus voorstel op de agenda van deze commissie heeft gestaan? Kortom, is dit de ‘Voor (vega)spek-en-bonen’- commissie?
Auw Wieverbal
In de media hebben we kunnen lezen dat het Auw Wieverbal anders georganiseerd moet worden. Dat zorgde voor vele vragen; wij hadden, net zoals het CDA, een rondvraag hierover ingediend en fractie AB had verzocht het ‘Auw Wieverbal’ als bespreekpunt op de agenda te zetten. De wethouder lichtte toe dat de hoge kosten voor de entreekaartjes voor het festival op het Walramplein ervoor zorgden dat het publiek liever in de Grotestraat op zoek ging naar vertier. Dat leidde tot overlast waardoor de Grotestraat in het kader van de veiligheid zelfs afgesloten moest worden. De vraag is nu hoe het feest toch doorgang kan vinden. Volgens de wethouder werkt de organisatie met de BIZ aan een voorstel. Dit zal binnen twee weken ingediend moeten worden om tijdig de vergunning aan te kunnen vragen.
Rondvraag
Het aantal rondvragen was al net zo summier als de agenda zelf. Wij stelden vragen over twee onderwerpen. Naast een vraag over het Auw Wieverbal, hadden wij nog een aantal vragen over de toeristische verhuur door particulieren.
Toeristische verhuur door particulieren
In januari 2023 is er tijdens de commissievergadering een brief behandeld van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) Valkenburg over de voorgenomen verhoging van de toeristenbelasting. Een van de onderwerpen die in deze brief werd aangekaart, is dat de ondernemers van mening waren dat niet alleen ondernemers, maar ook particulieren die een kamer verhuren aan toeristen, toeristenbelasting zouden moeten afdragen.
Er is namelijk een aantal particulieren die kamers verhuren ‘onder de radar’. Bijvoorbeeld via AirBnB. Ook particuliere verhuurders zijn verplicht om toeristenbelasting af te dragen, maar aangezien zij niet verplicht zijn zich te registreren, kan dit niet gecontroleerd worden. Dit zou voor extra druk op de woningmarkt kunnen zorgen als mensen huizen kopen om recreatief te verhuren in plaats van om er in te wonen.
Druppelsgewijs komt de benodigde informatie binnen. We weten nu dat het gaat om circa 128 particuliere aanbieders waarvan de meeste overnachtingsplekken zich bevinden in Valkenburg Centrum en Schin op Geul. In september jongstleden is een presentatie gegeven over dit onderwerp en het onderzoek dat er naar gedaan werd. Omdat tijdens de presentatie niet duidelijk werd hoe de vork in de steel zat, hebben wij vervolgvragen gesteld voor de rondvraag van deze vergadering.
De wethouder zal deze technische vragen schriftelijk beantwoorden en zal ons het onderzoeksrapport sturen waar de presentatie over ging. We kregen wel van de wethouder te horen dat als je wilt dat particulieren zich registreren je daar een huisvestingsverordening voor moet hebben en daar zijn specifieke voorwaarden voor. Je moet aan kunnen geven dat de verhuur ten koste gaat van de woningvoorraad en je moet overlast kunnen aantonen. Om dat te kunnen doen moet de draagkracht analyse afgerond zijn. Dat zal in januari volgend jaar zijn. De huisvestingsverordening die in de maak is zal echter alleen gelden voor Valkenburg Centrum en Schin op Geul omdat daar de druk het hoogst is. Dat bracht commissielid Brigitte op de vervolgvraag of een verordening uitsluitend voor de kernen Valkenburg Centrum en Schin op Geul niet aan zijn doel voorbij gaat. Het is eerlijker en duidelijker als het gemeentebreed wordt ingevoerd. Helaas werd de vraag niet begrepen en niet in de juiste context (die van ongeregistreerde onbelaste particuliere verhuur) geplaatst. Erg jammer.
Wij blijven ons best doen om deze commissie vooruitstrevend vlot te trekken maar de vraag is: Blijft dit een magere commissie of krijgt Economisch Domein volgend jaar met de vaststelling en uitvoering van de Visie VTE eindelijk wat vet op haar botten en voorstellen op de agenda? We blijven ons hoe dan ook in deze commissie inzetten voor een economisch duurzaam Valkenburg aan de Geul.
