Maandag 25 november vergaderde de commissie Sociaal Domein. Op de agenda vijf voorstellen, maar het langst werd gepraat over het nieuwe beleid voor gemeenschapshuizen. Op de tribune zaten dan ook afvaardigingen van diverse gemeenschapshuizen. Namens de PGP raadslid Hilde Baaij en burgerlid Janneke van der Linden.
Jiri Prevoo sprak namens de Stichting Jeugdbeweging Valkenburg in over het nieuw beleid gemeenschapshuizen. Hij pleitte ervoor om ook Achter de Erke op te nemen als gemeenschapsvoorziening en hij noemde daarbij goede argumenten. De PGP steunt dit initiatief en enkele andere fracties lijken dat ook te doen.
Na een korte presentatie van Dick Leijen van Hospitality Group over het het onderzoek dat hij uitgevoerd had, sprak de raad over het voorstel. Janneke hield een stevig pleidooi om het realiseren van een gemeenschapsvoorziening in Broekhem Noord niet uit te stellen. In het rapport staat dat deze voorziening zeer nodig is, dat wisten wij natuurlijk al, maar het college wil wachten op het spoor wijkaanpak Broekhem Noord die een nog aan te stellen coördinator moet gaan maken.
Maar hoe lang duurt dat nog voordat deze wijkaanpak Broekhem-Noord is gerealiseerd, vroeg de PGP. De situatie van bewoners van Broekhem-Noord (maar ook Broekhem-Zuid, Hekerbeek en Valkenburg-Centrum) wordt in de rapportage Hospitality Group/eindrapport beleid gemeenschapshuizen Valkenburg meerdere malen zorgwekkend benoemd: kwetsbare bewoners door werkloosheid, gezondheid, armoede etc. Gemeenschapshuizen hebben juist voor deze groepen een maatschappelijke, sociale functie en bevorderen de gemeenschapszin (zie gemeenschapshuizen in kwetsbare wijken in Maastricht, deze zijn zeer belangrijk in de wijken). Waarom geen andere prioriteiten stellen: zet de ontwikkeling van gemeenschapshuis in Broekhem-Noord op nummer 1. Probeer om te denken: ga niet wachten op “het spoor wijkaanpak Broekhem-Noord” maar bouw eerst het station (gemeenschapshuis) en vorm hierom heen een mooie wijkaanpak (waardoor de wijk gelijk aantrekkelijker wordt).
De wethouder hield de boot af, het CDA steunde ons idee en vroeg om nu alvast te zoeken naar een geschikte plek. De coalitiepartijen waren stil hierover. In de raadsvergadering van 16 december zullen we hier verder over praten.
Opvallend was trouwens dat de wijk Emmaberg in het gehele onderzoek niet voorkwam, terwijl kleinere buurten er wel in stonden. Dat is niet voor het eerst in stukken van de gemeente. De onderzoeker beweerde de buurten uit het CBS (Centraal Bureau Statistiek) te hebben gehaald, maar daar staat Emmaberg met de code BU09940003 gewoon in. Hij zou het aan gaan passen.
De drie voorstellen Verordening Cliëntenparticipatie Participatiewet Maastricht Heuvelland 2025 e.v., Zienswijze 2e begrotingswijziging 2024 Gemeenschappelijke Regeling WOZL en Zuid-Limburgs beleidsplan Preventie en Handhaving Jeugd & Middelen 2025-2028 werden zonder veel discussie bestempeld als hamerstuk.
Wij hadden verwacht dat het Voorstel college betreffende Verordening jeugdhulp 2025 meer discussie zou oproepen, maar wij waren de enige met vragen. Omdat het vrij technische vragen waren, hadden wij ze van tevoren naar de wethouder gestuurd zodat hij zich kon voorbereiden.
Hilde startte haar inbreng met een paar complimenten. Zo is het stuk behoorlijk goed leesbaar. En met veel van de feedback van cliëntenraden en professionals is iets gedaan. Zoals het aanpassen van het stuk over Fraude. Het meest te spreken zijn wij over het feit dat de component behandeling nu ook middels een PGB kan, dit geeft ouders en kinderen meer keus in gespecialiseerde hulp wanneer er geen passende contractaanbieder is. Enkele vragen:
- Landelijk gebruikt 1% een PGB Jeugd. In onze gemeente zijn dat twee personen. Hoeveel procent is dat? Antwoord: 0,6%, lager dus.
- Op dit moment is het zo dat de PGB tarieven voor ZZP’ ers vaak maar 50% van de kosten dekken. In het voorstel staat dat deze tarieven niet passend zijn en opgehoogd gaan worden naar 85%. Dat is al een goede stap vooruit, maar kan de wethouder uitleggen waarom dit niet gewoon 100% is zoals bij een organisatie? En gelden de tarieven voor nieuwe gebruikers of ook voor de huidige? Antwoord: Grote organisaties hebben hogere overheadkosten dan ZZP’ers. Zo liggen studiekosten 3% lager en organisatiekosten 16% lager, dus 85% is dan redelijk. Huidige PGB’ ers worden opnieuw beoordeeld.
- Hoe vaak komt per jaar komt het voor dat jeugdhulp ingetrokken wordt bij jeugdigen uit Valkenburg aan de Geul? Antwoord: Dit gebeurt in overeenstemming met ouders of kind, bijvoorbeeld wegens verhuizing of doordat er andere hulp nodig is. In onze gemeente is intrekken vanwege misbruik van gelden niet voorgekomen.
Onze vragen werden voldoende beantwoord. Het voorstel werd een hamerstuk.
Tot slot waren wij de enige die rondvragen ingediend hadden. Drie daarvan hebben we ook gesteld tijdens de behandeling van de begroting. We waren die dag ontevreden over de antwoorden en besloten de vragen in de eerstvolgende commissie Sociaal Domein te stellen in de hoop dat er dan betere antwoorden zouden komen. De wethouder mopperde hier wat over, maar kwam wel degelijk met betere antwoorden. Dus wij waren redelijk tevreden.
Vraag 1: Uit onze Algemene Beschouwing: Ook het project aanpak re-integratieketen verdient aandacht. Op 5 november jl. kopte de NOS “SCP: baan voor een derde van bijstandsgerechtigden geen haalbare kaart”. Volgens het Sociaal Cultureel Planbureau is voor ongeveer een derde van de bijstandsgerechtigden een betaalde baan niet haalbaar. Om die reden zou wetgeving zich, volgens de onderzoekers, niet alleen moeten richten op het begeleiden van mensen naar betaald werk. Een tweede groep mensen kan niet werken, maar wel participeren als vrijwilliger. Voor een derde groep mensen zijn de problemen zo groot dat werk of een andere oplossing niet lukt. Het planbureau adviseert daarom om deze laatste twee groepen ondersteuning te bieden voor een betere kwaliteit van leven.
Uit de antwoorden bleek dat wethouder vooral bezig was met reintegratie naar werk, maar wij wilden juist weten wat de gemeente doet met de tweede en derde groep die niet kan werken. De hierboven onderstreepte doelgroep. De wethouder zegde toe na te gaan welke invulling de gemeente hieraan geeft. Graag horen wij van de wethouder of hij nu een antwoord heeft.
Antwoord: Als werken niet mogelijk is, dan wordt gekeken naar vrijwilligerswerk. Trajekt heeft iemand in dienst die daarbij kan helpen.
Vraag 2: Uit onze Algemene Beschouwing: Armoede was laatst ook in het nieuws. Men heeft een nieuwe rekenmethode bedacht waardoor het aantal mensen in armoede in Nederland ineens is gehalveerd. Hoera zou je zeggen, maar klopt dat in de praktijk? Tegelijkertijd werd ook bekend dat een groot deel van mensen met armoede niet de (bij ons bekende) gebruikers van de bijstand zijn, maar er juist veel armoede zit onder werkende mensen. Iets wat wij al jarenlang zeggen.
Uit de antwoorden bleek dat dit nog niet was doorberekend voor onze gemeente en het antwoord dat de wethouder gaf ging vooral over de mensen in de kaartenbak zoals die van de Sociale Dienst. Heeft de wethouder inmiddels wel een antwoord op wat deze cijfers betekenen voor onze gemeente en wat wij doen voor de werkende armen?
Antwoord: De nieuwe meetmethode is bekend sinds midden oktober. Dit wordt meegenomen in het onderzoek naar de inkomensgrenzen. Dat onderzoek start begin januari. Na oplevering van dat onderzoek weten we wat het betekent voor onze gemeente en wat we ermee kunnen doen. Vervolgens komt er een voorstel in de kadernota 2025.
Vraag 3: Uit onze Algemene Beschouwing: Nu we het toch over sport hebben, willen we meteen ingaan op de minimaregelingen. Als er een onderwerp is waar we niet tevreden over zijn, is het dit wel. Met name over een Volwassen fonds voor cultuur en sport. Al jaren zeggen wij dat de regelingen aan een update toe zijn, laatst gaf de wethouder dit ook toe. Tijdens de kadernota vergadering is toegezegd dat het onderzoek eind dit jaar zou starten. Nu staat het op de agenda voor het eerste kwartaal 2025 en de behandeling ervan bij de kadernota 2025.De wethouder bevestigde dat het in de praktijk betekent dat er voor 1 januari 2026 niets verandert. Dat is toch niet acceptabel. We hebben het hier al jaren over. Welke wegen zou de wethouder nog willen bewandelen om hier eerder iets mee te doen
Antwoord: Maatschappelijke participatie regeling hebben we al en in dat onderzoek dat we hiervoor bespraken, wordt dat meegenomen. Dat betekent dus inderdaad dat er niets verandert voor 1 januari 2026 helaas.
Vraag 4: Voedselbank (pagina 7 notulen 16-9-2024): Er wordt aangegeven dat er op korte termijn ambtelijk overleg over gezamenlijk uitgiftepunt voedselbank en onderzoek vervoersproblemen naar voedselbank plaatsvindt? Heeft dit overleg en onderzoek plaatsgevonden en zo ja wat is hieruit gekomen?
Antwoord: Wethouder heeft onlangs gesproken met Gulpen-Wittem en Margraten voor voedselbank in de regio. Idee was een locatie op het industrieterrein Margraten, daar winnen onze inwoners niets mee qua afstand en bereikbaarheid. Wethouder gokt op invoer gratis vervoer voor minima en dat het reizen dan makkelijker wordt. Hij heeft ook contact met Ruggesteun in Meerssen. Die verkopen voor kleine prijzen kleding, speelgoed en fietsen. Af en toe delen ze dan een voedselpakket uit. Zij willen graag samenwerking met ons.
Wij vragen ons af of dit voldoende is, maar we zullen in de eerstvolgende commissie in januari de wethouder opnieuw bevragen over de stand van zaken.
