Corry Fulmer, Doeke Krikke en Brigitte Stolk waren aanwezig om de groene, sociale en duurzame stem van de PGP te laten horen tijdens deze vergadering. De agenda van de commissievergadering is ook dit keer aan de magere kant en wordt vlak na de opening van de vergadering nog een stukje verder uitgekleed door het doorschuiven van de voorgenomen bespreking van het Beleidsplan 2023-2028 van Museum Valkenburg. Qua timing een logische keuze omdat er op 7 februari een bijeenkomst in het museum gepland staat voor raads- en burgerleden. Onze vragen over toekomstige huisvesting van het museum, waar in het plan aan gerefereerd wordt, zullen moeten wachten.
Bij het vaststellen van het verslag van vorige vergadering hebben wij nogmaals aandacht gevraagd voor het streven van de gemeente naar een erkenning als Green Destination. Zoals verwacht gaf de wethouder aan dat dit wordt meegenomen in de Visie Vrijetijdseconomie (VTE). Ook hebben wij nogmaals aandacht gevraagd voor de zogenaamde diversificatie van economische activiteiten in onze gemeente waarbij actief gewerkt wordt aan een versterking van de lokale economie waardoor we minder afhankelijk zijn van de sector toerisme. De griffie geeft terecht aan dat deze onderwerpen eigenlijk thuishoren in een rondvraag en niet bij het vaststellen van het verslag. Wij zijn blij dat we toch de gelegenheid hebben gehad om deze belangrijke onderwerpen weer aan te kaarten en nemen ze mee naar de rondvraag van de volgende vergadering. De wethouder is alvast voorbereid, dus we zijn benieuwd naar zijn reactie.
Tijdens het bespreken van de actielijst hebben wij verzocht om deze in samenspraak met het Presidium compacter en leesbaarder te maken. Corry had vragen over de visie VTE en de evaluatie van het evenementenbeleid, maar geeft aan deze vragen tijdens de update te stellen. Het zou volgens ons logisch zijn als de uitkomsten van deze evaluatie meegenomen worden in de overkoepelende visie VTE. Pas tijdens de update werd duidelijk dat eerst de overkoepelende visie vastgesteld zal worden en waarom. Daarna worden deelonderwerpen zoals o.a. het reeds geëvalueerde overnachting beleid en het nog te evalueren evenementenbeleid in de visie opgenomen.
Update Visie Vrijetijdseconomie
De themasessie VTE die gepland stond op 6 februari is door de wethouder verplaatst omdat het participatietraject (waaronder een enquête) nog niet afgerond is. De nieuwe datum is nog niet bekend. Groot was dan ook onze verbazing dat de geagendeerde Toelichting stand van zaken logies en accommodatiebeleid onverwacht werd uitgebreid met een update over de visie VTE. Gelukkig hadden wij onderling al uitgebreid over dit onderwerp en het traject gesproken. Hierdoor hadden we voldoende vragen paraat voor de ambtenaar Elke Polstra die de update verzorgde.
Wij vinden het fijn dat de gemeente onder de inwoners van Valkenburg een enquête houdt over de vrijetijdseconomie. Wij hechten veel waarde aan de ervaringen van de mensen. We hadden wel enkele vraagtekens bij de timing en de opzet van de vragenlijst. Zo gaven wij suggesties om voortaan de vragenlijst compacter te houden, de vraagstelling objectiever en het invullen van de postcode optioneel te maken. Met betrekking tot de postcode werd uitgelegd dat juist deze informatie van groot belang was om te kunnen meten hoe het met de draagkracht van verschillende gebieden gesteld is. Waar is mogelijk ruimte voor groei van toeristische activiteiten. Waar knelt het al en zou er bijgestuurd moeten worden i.v.m. overlast. Een heldere verklaring, maar als je de postcode niet wilt invullen, kun je niet verder met de enquête. Ook gaven wij aan dat een deel van onze inwoners wordt uitgesloten omdat enquête alleen online is. Mensen die minder goed geletterd zijn of minder vertrouwd met computers doen niet mee. Echter, de wethouder gaf aan dat er met deze enquête een nulmeting is gedaan. Om gegevens de komende jaren te kunnen vergelijken, is het belangrijk om de enquête in dezelfde vorm te herhalen. Dat snappen wij. Als deze belangrijke participatie van inwoners in de Visie VTE eerder was besproken in de commissie, hadden onze aanbevelingen wel meegenomen kunnen worden in de uitvoering.
Verder vonden wij de timing van de enquête opmerkelijk omdat deze vlak na een zeer drukke toeristische periode is uitgezet. Hierdoor kan het zijn dat mogelijke overlast nog heel vers in het geheugen ligt, terwijl mensen er door het jaar heen misschien milder over denken. De wethouder gaf aan dat er jaarrond veel piekmomenten zijn en vroeg zich af wanneer het dan een goed moment zou zijn. Hij had de enquête al een week uitgesteld omdat deze anders midden in de Kerstmarktperiode zou vallen. Van belang bij de interpretatie van de uitkomsten is dat het meten tijdens of vlak na een piekmoment iets zegt over overlast tijdens of vlak na een piekmoment en niet over de gemiddelde overlast.
Wij kijken in elk geval uit naar de resultaten van de enquête. De vragenlijst is ca. 600 keer ingevuld. De enquête wordt 3 februari afgesloten en de resultaten/bevindingen zullen met de raad worden gedeeld. Ook nog invullen? Klik!
Uit de presentatie werd onder andere duidelijk dat de visie VTE pas in het vierde kwartaal aan de Raad zal worden voorgelegd. Wij hebben aangegeven dat wij belang hechten aan mogelijkheden om inhoudelijk tijdig feedback te kunnen geven. Deze update ging meer in op het proces, de timing en uitgangspunten dan dat het over de inhoud ging. Wij hebben aangegeven dat het, omdat er tot nu toe voldoende ruimte is op de agenda van deze commissie, ook een optie is in de commissie meer aandacht te besteden aan deelonderwerpen uit de visie. Een presentatie over Green Destination bijvoorbeeld. Er werd verwezen naar de themasessie VTE, echter zoals aangegeven is hiervan de datum nog onbekend. Wij blijven aansturen op inhoud en denken graag mee.
Toelichting stand van zaken herijking logies- en accommodatiebeleid
De verantwoordelijke ambtenaar mevrouw Polstra vertelde dat in het verleden bleek dat nieuw beleid opstellen zeer wenselijk is. Verschillende bestaande beleidsstukken worden daarin samengevoegd en herzien. Op die manier ontstaat er een integraal beleid in één document voor alle recreatieve overnachtingsmogelijkheden. Dit proces is in 2021 in samenwerking met de raad gestart. Inmiddels ligt concept 3.0 klaar. Ook in deze versie staan nog vraagtekens en inmiddels is dit beleidsstuk ook nauw verbonden met de Visie VTE die opgesteld wordt.
Uit deze stand van zaken blijkt dat er vooral helderheid is over het brede beeld. Mevrouw Polstra legt uit: “We willen naar een gevarieerde, vitale verblijfsrecreatiesector. Innoverend, inspelend op de markt en een duurzaam evenwicht tussen economie, landschap (het milieu) en leefbaarheid (de mens).” Uitkomsten van de enquête VTE moeten richting geven aan het ‘hoe’. Waar kan concreet groei worden toegestaan/gestimuleerd? Waar is juist geen draagkracht? Kortom, inzetten op beperkte selectieve groei die afhangt van de draagkracht per gebied/locatie. Ook is afstemming met het Groenbeleidsplan belangrijk. Dit beleidsstuk zal mede richting geven aan wat op welke locatie concreet wenselijk is.
Corry Fulmer benadrukt het PGP-standpunt dat verdere ‘chalettisering’, zoals onder andere heeft plaatsgevonden in Schin op Geul, uiterst onwenselijk is. Door de opkomst van ‘glamping’ en de groeiende voorkeur voor chalets op campings ontstaan er kleine dorpjes in onze gemeente. Die trend willen we een halt toeroepen. Mevrouw Polstra geeft aan dat het daarom belangrijk is om het draagkracht onderzoek af te wachten. Ook komt uit de presentatie al duidelijk naar voren dat de lokale markt voor chalets verzadigd is en er dus geen tot zeer beperkte ruimte voor uitbreiding is.
Op dit moment is er nog een gebrek aan kennis bij de gemeente over (de opkomst van) recreatieve verhuur van woningen (via o.a. Airbnb). Daardoor is er weinig zicht op wat deze particuliere verhuur betekent voor de logies en accommodatiesector. Vragen over vergunningplicht en afdracht toeristenbelasting particuliere B&B’s kunnen beantwoord worden als hier meer over bekend is. Dan kan hier ook regelgeving voor komen en kunnen er mogelijk restricties komen. Het is duidelijk dat er in de commissie nog veel vragen zijn over mogelijke vergunningplicht van (niet geregistreerde) B&B’s. Wethouder Rouwette geeft aan dat hij dit opneemt met de Burgemeester omdat dit in zijn portefeuille valt.
Brief KHN inzake verhoging toeristenbelasting
In 2022 is besloten om de belasting met ingang van 2024 te verhogen met €0,50 cent en om deze vervolgens jaarlijks te indexeren. In oktober heeft de Gemeenteraad hierover een brief ontvangen van de KHN. De wethouder geeft tijdens de vergadering aan dat hij recentelijk gesprekken heeft gevoerd met ondernemers. Hij benadrukt dat de ondernemers het met name vervelend vinden als de verhoging van de toeristenbelasting niet tijdig wordt gemeld. De verhoging gaat pas in 2024 in en door te indexeren is tijdig helderheid over het tarief, aldus de wethouder. Onze vraag of de indexering wel bij de ondernemers bekend is omdat hier in de brief niet aan gerefereerd wordt, wordt daarmee bevestigend beantwoord. Voor ons is dit belangrijk omdat we willen voorkomen dat ondernemers het idee krijgen dat er in 2025 weer ‘onverwacht’ een verhoging komt.
Verder lijkt er in de commissie overeenstemming te zijn over het punt dat ook particuliere aanbieders van overnachtingsaccommodatie toeristenbelasting zouden moeten berekenen en afdragen. Zowel de PGP als andere partijen spreken zich hiervoor uit. De wethouder geeft aan dat ook particulieren in principe verplicht zijn toeristenbelasting te heffen. Om te zorgen dat dit in de praktijk ook gebeurt, wordt er gewerkt aan een registratieplicht. Echter daar moet een huisvestingsverordening voor ingevoerd worden. Een dergelijke verordening kan alleen vastgesteld worden als er sprake is van ontwrichting van de woningmarkt of indien overlast ervaren wordt. Dat moet goed onderbouwd kunnen worden en dit wordt intern uitgezocht.
Rondvraag
Tijdens de rondvraag vroeg de PGP nog naar gesprekken die de wethouder zou hebben gevoerd over het zogenaamde Agora onderwijs waarbij scholieren een leerpad volgen dat op het individu is afgestemd. De wethouder bevestigt dat hierover gesproken is. Hij geeft aan dat er een verzoek aan de wethouder is gedaan om met middelbare scholen uit de buurt te bespreken of het mogelijk is om daar een Agoraklas op te richten. Er is geen sprake van het vestigen van een Agoraschool in Valkenburg.
