Maandag 31 mei vond de commissie Sociaal Domein weer digitaal plaats. Namens de Progressieve Groene Partij (PGP) Hilde Baaij en Harm Kornegoor aan het woord. Op de agenda 5 raadsvoorstellen, over 2 raadsvoorstellen hebben wij het woord gevoerd, de andere 3 zijn wat ons betreft hamerstukken.
In het voorstel Zienswijze ontwerpbegroting GGD Zuid-Limburg stelt het college voor om een negatieve zienswijze in te dienen. De reden hiervoor is dat alle deelnemende gemeentes betalen volgens een verdeelsleutel. Hierover zijn afspraken gemaakt en in de ontwerpbegroting van de GGD Zuid-Limburg staat nu iets anders. De vraag bij dit soort regelingen is altijd of je een bedrag per inwoner van je gemeente betaalt of dat je een bedrag per doelgroep waarvoor de regeling geldt betaald. Bijvoorbeeld, in Valkenburg aan de Geul wonen minder kinderen dan gemiddeld in Nederland. Bereken je de bijdrage voor een voorziening voor 0-12 jaar over het aantal kinderen van 0-12 jaar, dan is dat voor ons goedkoper dan wanneer je de bijdrage berekent over het totaal aantal inwoners. Voor een voorziening voor 65+ is dat precies andersom. Harm vroeg hoe de verdeelsleutel elders in het land is. Dat verschilt per regio, Noord-Limburg en Zuid-Oost Brabant berekent deze regeling bijvoorbeeld wel per doelgroep, maar dat is niet overal zo. Op onze vraag of altijd de voor ons goedkoopste verdeelsleutel willen wel zo solidair is, ketste wethouder Meijers de vraag terug. De vraag is of het wel solidair is dat wij veel meer bijdragen dan andere gemeentes met percentueel meer kinderen. Het is overigens de vraag of onze negatieve zienswijze resultaat zal hebben. Als de meerderheid van de deelnemende gemeenten het er wel mee eens is, dan is tegenhouden van deze verdeelsleutel erg lastig. De commissie adviseerde de raad in te stemmen met de negatieve zienswijze.
Het tweede voorstel is het Versterkingsplan Sociaal Domein. Hierover voerde Hilde het woord. Een lang betoog over een voor PGP belangrijk onderwerp. De inleiding:
“Beste voorzitter, aanwezigen, kijkers thuis,
Voor ons ligt een raadsvoorstel bestaande uit een document Versterkingsplan Sociaal Domein. Een veelbelovende titel, maar de PGP fractie is minder gecharmeerd van de bezuinigingen hierin en de timing daarvan.
Wij weten allemaal dat het Sociaal Domein veel geld kost. We weten allemaal dat sinds de decentralisatie in 2015 waarbij het Rijk taken overhevelde naar de gemeente de kosten stijgen en de tegemoetkoming uit het Rijk daalt. We kunnen in de kranten lezen dat alle gemeenten hiermee worstelen en dat in Den Haag hier ook al veel over gesproken is. Maar in Den Haag zijn verkiezingen geweest en is er nog geen zicht op een nieuwe coalitieregering met bijbehorend akkoord. Maar er kwam 27 mei jl wel bericht dat een arbitragecommissie besloten heeft dat er meer geld voor jeugdzorg van Rijk naar Gemeenten moet. Wij weten op dit moment nog niet hoeveel dit zal zijn voor Valkenburg aan de Geul.
Daarnaast heeft de gemeenteraad in 2020 en begin 2021 een aantal raadsvoorstellen aangenomen waarmee de Gemeente Valkenburg aan de Geul een andere weg inslaat. Een proactieve houding van investeren aan de voorkant zodat hogere zorgkosten op langere termijn voorkomen kunnen worden. Bewegingsmakelaar, meer combinatiefunctionarissen, coördinator laaggeletterdheid, meer huishoudens toegang geven tot gemeentelijke regelingen, meer kinderen laten meedoen aan sport en cultuur, meer jeugd- en opbouwwerkers. De PGP staat hier 100% achter en is heel benieuwd naar de resultaten.
Tijdens de begrotingsvergadering van november 2020 hebben we ingestemd met sturen op verbetering en uitvoering van dit domein, tegelijkertijd vinden we dit geen goed moment om bezuinigingen door te voeren. Naast de landelijke ontwikkeling, zijn we pas net begonnen met de nieuwe werkwijze, de eerste resultaten zijn nog niet bekend en dat kost ook een aantal jaar en nu ineens gaan we al strepen en schaven zonder een duidelijke inhoudelijke afweging.
Bovendien bezuinigen we met dit voorstel niet op die dure kleine rode driehoek van jeugdhulpverlening, maar bezuinigen we op kleine maatregelen die wel pijn doen bij onze inwoners. Mensen die niets met die dure hulpverlening hebben te maken zoals mantelzorgers. Of maatregelen die averechts staan op het standpunt dat de gemeenteraad steeds heeft ingenomen, namelijk biedt kinderen gelijke kansen, met de gelden van cultuur natuur educatie en onderwijsachterstanden.
Naar ons idee is dit hét moment om de reserve Sociaal Domein in te zetten. En dan niet als lapmiddel, om gaten te vullen, maar om de geplande investeringen in het sociaal domein mogelijk te maken. Daarvoor zou een reserve bedoeld moeten zijn. ”
Vervolgens stelde Hilde een aantal vragen over waarom nu bezuinigd zou moeten worden, of dit wel zin heeft en of het mogelijk is om onze reserve Sociaal Domein in te zetten. Deze reserve is ontstaan omdat de gemeenteraad in 2015 besloten heeft om het geld dat overbleef in het Sociaal Domein te bewaren speciaal voor het Sociaal Domein. En die reserve is inmiddels 7,9 miljoen euro. De wethouder van Financiën, dhr Dauven, raadde dit af, maar overtuigde ons niet met zijn argumenten.
Verder deelden wij over de 29 voorgestelde punten onze mening. 4 punten zijn reeds besloten in raadsvoorstellen die wij gesteund hebben. 11 punten vinden wij ook prima, dat zijn voornamelijk voorstellen om de manier van werken te verbeteren of hier onderzoek naar te doen. Met 3 punten zijn wij het principieel oneens: bezuinigen op Natuur-Milieu Educatie voor primair onderwijs, bezuinigen op mantelzorgondersteuning en bezuinigen op onderwijsachterstanden. Dit past niet binnen onze visie op een samenleving die voor elkaar zorgt en die ervoor zorgt dat kinderen gelijke kansen krijgen ongeacht in welke situatie zij opgroeien. Over de overige punten stelden wij vragen. Bijvoorbeeld: waarom denkt de gemeente te kunnen bezuinigen op het aantal dyslexie indicaties, gaat de gemeente daarmee op de stoel van deskundigen zitten? Of hoe wil de gemeente bijstandfraudeurs opsporen, wij willen hier geen situatie zoals met de kinderopvangtoeslagaffaire of het boodschappenverhaal incident. En wil de gemeente bezuinigen door het toewijzen van scootmobielen efficiënter te maken of wil men minder scootmobielen toewijzen en hoe past dat in een vergrijzende samenleving?
PGP stond niet alleen in haar kritiek op dit stuk. Uiteindelijk werd besloten om aan het presidium voor te stellen een aparte avond te organiseren over dit onderwerp. Liefst voor de kadernotavergadering van 12 juli.
De stukken van de avond zijn hier na te lezen. En de vergadering is te bekijken via You Tube:
